امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، تقریباً همه چیز از برق تامین می شود. چه در فضای داخلی و چه در فضای باز، نیاز به تامین برق داریم که با استفاده از نوع مناسب سیم و کابل به دست می آید. نه تنها بخش برق از کابل ها و سیم ها برای انتقال و توزیع برق به خانه و صنایع ما استفاده می کند، بخش مخابرات نیز برای انتقال بی وقفه داده به انواع مختلف کابل ها متکی است. در این مقاله ضمن تعریف سیم و کابل، انواع مختلف آن ها را معرفی می کنیم.انواع سیم و کابل ساختمانی

آشنایی کلی با سیم و کابل در برق کشی

اغلب از اصطلاحات سیم و کابل برای توصیف یک چیز استفاده می شود، اما در واقع کاملا متفاوت هستند. سیم یک هادی الکتریکی منفرد است، در حالی که کابل مجموعه ای از سیم ها است که در غلاف قرار گرفته اند. اصطلاح کابل در اصل به یک خط دریایی از طناب های متعدد برای لنگر انداختن کشتی ها اطلاق می شود و در زمینه الکتریکی، کابل ها (مانند سیم) برای حمل جریان های الکتریکی استفاده می شود.

سیم ها و کابل ها را می توان از مواد مختلفی مانند مس، طلا و آلومینیوم ساخت. مواد هر کدام مقاومت های متفاوتی دارند. سیم ضخیم مقاومت کمتری نسبت به سیم نازک ساخته شده از همان ماده خواهد داشت. مقاومت سیم می تواند متناسب با تغییر دما یا طول سیم تغییر کند. اندازه سیم نشان دهنده قطر هادی فلزی سیم است. هنگام انتخاب اندازه سیم، باید گیج سیم، ظرفیت سیم و اینکه سیم برای چه کاری استفاده می شود را در نظر بگیرید. اگر سیم خیلی کوچک باشد، جریان زیادی از آن عبور می کند و باعث می شود که سیم قدرت بیشتری را به شکل وات کاهش دهد، زیرا مقاومت بالایی دارد.انواع سیم و کابل ساختمانی

تعریف سیم

سیم برق راهی است که از طریق آن برق منتقل می شود. الکتریسیته از طریق سیم های برق از منبعی، عمدتا نزدیک به ترانسفورماتور، به یک پریز در خانه یا محل کار شما می رود. برق از طریق سیم هایی که از فلز ساخته شده اند منتقل می شود. سیم های برق عموما انعطاف پذیر هستند و استفاده از آن ها را آسان تر می کند. اکثر سیم های برق از مس ساخته شده اند. با این حال، آن ها می توانند از آلومینیوم و هم چنین بسیاری از مواد دیگر ساخته شوند.

سیم برق افشان

سیم برق افشان به سیمی گفته می شود که انعطاف پذیر است. این سیم، چند رشته ای هم نامیده می شود؛ چون از چند رشته نازک رسانا یا هادی که دور هم پیچیده شده اند، تشکیل شده است.انواع سیم و کابل ساختمانی

یک سیم الکتریکی  هسته ای دارد که با مواد رسانا ساخته شده است. این سیم بسته به مقطع و مقصد می تواند تک رشته ای یا چند رشته ای باشد. ساختار این نوع سیم ساده است: هادی + عایق.

حاوی اجزایی است که هر کدام از مواد خاص با استاندارد مخصوص به خود ساخته می شوند. هادی یا همان هسته فلزی سیم برق غالبا از دو ماده مس و آلومینیوم ساخته می شود، اما در این نوع سیم، معمولا جنس این آلیاژ مس است که به عنوان رسانای الکتریکی بهترین کاربرد را دارد.

برای عایق بندی هر نوع سیم و کابل از یک ماده پلاستیکی استفاده می شود. نوع عایق بندی می تواند در قیمت سیم افشان موثر باشد. این ماده با توجه به کاربری سیم متفاوت است.

روکش سیم برق افشان معمولا از جنس PVC است. PVC خواص فوق العاده خوبی دارد که تنها یکی از آن ها خاصیت خودخاموش شوندگی است که موقع بروز آتش سوزی، بسیار کاربردی است.

سیم ارت افشان

سیم ارت افشان  از انواع سیم و کابل های برق است، این سیم برای تأمین ایمنی سیم کشی ها در مدارات مختلف کاربرد دارد. سیم های ارت افشان نوعی از سیم افشان محسوب می شوند. نحوه کار به این شکل است که جریانات اضافی الکتریکی را از سیم کشی ها خارج می سازد. از انواع سیم ارت، سیم ارت افشان یا سیم اتصال به زمین افشان است. ارت به معنی زمین است. این سیم، سیم اتصال زمین هم نامیده می شود.

چنانچه اختلالی  در وسایل برقی که با آن سروکار داریم موجود باشد، هنگام لمس و تماس با آن امکان دارد برق گرفته شویم. علت  این است که جریان اضافی برق می خواهد از بدن ما برای راهی برای انتقال و عبور کردن استفاده کند. کار سیم ارت افشان برای ما  این است که خود را در مسیر این اضافه جریانات برقی قرار می دهد و آن ها را به زمین منتقل می کند.

کاربرد سیم ارت افشان

سیم ارت افشان در واقع سیم اتصال به زمین است. وجود این سیم در همه سیستم ها و وسایل برقی و به علاوه سیم کشی ساختمان ها بسیار مهم است. وجود این سیم شرط استفاده ایمن از سیستم برق رسانی است. این سیم کنار سیم های فاز و نول قرار داده می شود. مدار سیستم ها و دستگاه های الکترونیکی بارهای الکتریکی اضافه دارد.

این سیم این بارها را به زمین انتقال می دهد و به این ترتیب از بروز اتصالات و شوک های ناگهانی الکتریکی که امکان دارد در تجهیزات و وسایل برقی رخ دهد، جلوگیری می کند. در واقع این سیم سبب می شود که از بروز حوادثی مانند آتش سوزی، اتصالات و برق گرفتگی جلوگیری شود. کار دیگری که سیم ارت افشان انجام می دهد این است که در هنگام صاعقه، بار الکتریکی که از برخورد صاعقه به وجود می آید را به زمین انتقال می دهد. اینگونه سبب محافظت جانی از انسان ها می شود. به طورخلاصه این سیم نقش محافظ و تأمین کننده ایمنی را دارد.

عوامل موثر در انتخاب نوع سیم در برق کشی انواع سیم و کابل ساختمانی

برخی از عواملی که بر انتخاب سیم کشی برق شما تأثیر می گذارد عبارتند از رنگ، اطلاعات برچسب و کاربرد ها. اطلاعات چاپ شده روی پوشش سیم برق تمام چیزی است که برای انتخاب سیم مناسب برای خانه خود نیاز دارید. در اینجا اطلاعات دقیقی در مورد ویژگی های مختلف سیم برق وجود دارد که به شما در انتخاب ترکیب صحیح کمک می کند:

1. اندازه سیم ها
2. حروف سیمی

اندازه سیم ها

هر قسمت از ساختمان یا به طور کلی هر کاربرد سیم کشی برق به اندازه سیم خاصی نیاز دارد و اندازه مناسب برای یک برنامه خاص توسط سیم سنج تعیین می شود. سایز بندی سیم توسط سیستم سیم سنج آمریکایی انجام می شود. اندازه سیم های رایج 10، 12 و 14 است. هر چه این عدد بال اتر می رود به معنای کوچک شدن اندازه سیم است و بر میزان توانی که می تواند حمل کند تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، یک سیم لامپ ولتاژ پایین با 10 آمپر به سیم گیج 18 نیاز دارد، در حالی که پنل های خدماتی یا پانل های فرعی با 100 آمپر به سیم گیج 2 نیاز دارند.

حروف سیمی

حروف THHN، THWN، THW و XHHN نشان دهنده انواع اصلی عایق سیم های منفرد است. این حروف در واقع نشان دهنده موارد زیر هستند:

T – عایق ترمو پلاستیک

H – مقاومت در برابر حرارت

HH – مقاومت در برابر حرارت بالا (تا 194 درجه فارنهایت)

W – مناسب برای مکان های مرطوب

N – پوشش نایلونی مقاوم در برابر آسیب ناشی از نفت یا گاز

X – پلیمر مصنوعی که در برابر شعله مقاوم است.

انواع سیم برق

به طور عمده 5 نوع سیم در برق کشی وجود دارد:

1. سیم های تریپلکس
2. سیم های تغذیه کننده اصلی
3. سیم های تغذیه پانل
4. سیم های عایق غیر فلزی
5. سیم های تک رشته

سیم های تریپلکس

سیم های تریپلکس معمولا در هادی های افت سرویس تک فاز، بین تیر برق و سر های آب و هوا استفاده می شوند. آن ها از دو سیم آلومینیومی عایق شده تشکیل شده اند که با سیم لخت سوم پیچیده شده اند که به عنوان خنثی مشترک استفاده می شود. نول معمولا از یک گیج کوچک تر ساخته شده است و هم در کنتور برق و هم در ترانسفورماتور به زمین متصل می شود.

سیم های تغذیه کننده اصلی

سیم های تغذیه کننده اصلی برق سیم هایی هستند که محیط بیرونی را به خانه متصل می کنند. آن ها با سیم THHN رشته یا جامد ساخته شده اند و توان کابل نصب شده 25٪ بیشتر از بار مورد نیاز است.

سیم های تغذیه پانل

کابل های تغذیه پانل معمولا از سیم THHN عایق شده سیاه هستند. این سیم ها برای تغذیه جعبه اتصال اصلی و پانل های قطع کننده مدار استفاده می شوند. درست مانند سیم های تغذیه کننده اصلی برق، کابل ها باید 25٪ بیشتر از بار واقعی درجه بندی شوند.

اندازه سیم های برق

سیم های برق در اندازه های مختلف 0.5، 0.75، 1، 1.5، 2.5، 4، 6، 10، 16، 25، 35، 50 میلی متر مربع و حتی بالاتر برحسب قطر هادی سیم نیز وجود دارد. در ساختمان های مسکونی سیم های سایز 0.5 تا 16 میلی متر مربع عمدتا برای هادی های فاز و نول و ارت کاربرد دارند.

رنگ سیم های برق

رنگ سیم های برق مطابق بند 2-7-21 جلد اول نشریه 110 برای فازهای R و S و T باید به ترتیب قرمز، زرد و سیاه باشند سیم ارت نیز به صورت ترکیب رنگ زرد و سبز و سیم نول به رنگ آبی استفاده می شود. اما باید دقت شود که در سیم کشی ساختمان عمدتا در مدارات دو سیمه از سیم مشکی برای فاز و آبی برای نول، در مدارات سه سیمه فاز و نول به رنگ های مشکی و آبی و ارت به رنگ سبز و زرد استفاده می شود. دقت شود رعایت رنگ بندی در تاسیسات برق برای حفظ ایمنی الزامی است.

انواع سیم های برق

سیم های برق از نظر نوع ساختار درونی آن ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند. این سه دسته شامل سیم افشان، سیم نیمه افشان و سیم مفتولی می شود.

سیم های مفتولی

این سیم ها که به سیم خشک نیز معروف هستند از یک هسته جامد منفرد با عایق پلاستیکی ساخته شده است. سیم مفتولی قابلیت اتصال و فرم دهی بهتری دارد، اما به دلیل سختی آن، خم شدن یا پیچاندن آن ممکن است به سیم آسیب برساند بنابراین این سیم‌ها در مواردی استفاده می‌شوند که نیازی به خم شدن آن‌ها نباشد. عمد ی کاربرد این سیم ها در سیم کشی تابلوها و توزیع کننده های برق استفاده می شود . ولتاژ نامی سیمهای مفتولی ۷۵۰-۴۵۰ ولت است و برای جریان های مختلف، با سطح مقاطع 1.5 تا ۲۴۰ میلی متر مربع ساخته میشوند.

سیم های افشان

این سیم از چندین رشته نازک سیم ساخته شده است که با هم یک هادی را تشکیل می‌دهد. سیم رشته‌ای انعطاف‌پذیر است، بنابراین برای کاربردهایی که سیم‌ها باید خم شوند یا پیچ خورده باشند مناسب است. برقکاران سیم رشته‌ای را بیش از سیم مفتولی ترجیح می‌دهند، زیرا به دلیل انعطاف‌پذیری، عبور آن از لوله‌ها آسان‌تر است. ولتاژ نامی این سیم ها ۵۰۰-۳۰۰ ولت است.

انواع سیم و کابل ساختمانی